In 2019 kreeg 1712 5.409 oproepen over 7.402 mensen. Hiermee hielp 1712 53% meer (mogelijke) slachtoffers ten opzichte van 2014. Vorige week kreeg hulplijn 1712 70% meer oproepen in vergelijking met de eerste week waarin de coronamaatregelen van kracht waren. Die oproepen gingen over bijna dubbel zoveel (mogelijke) slachtoffers van geweld. Als antwoord op de coronacrisis breidt 1712 zijn chat- en telefonische openingsuren en interne capaciteit uit en lanceert de hulplijn een campagne over familiaal geweld.
Jaarverslag 2019. Geweld op erg jonge kinderen
4.411 van de 7.402 personen over wie 1712 gecontacteerd werd in 2019 (59,6%) is mogelijk het slachtoffer van kindermishandeling. Opvallend is dat mensen 1712 contacteren over (erg) jonge kinderen. Partnergeweld is de op één na meest voorkomende problematiek waarvoor burgers 1712 contacteren (1.140 mogelijke slachtoffers of 15,4%). Geweld tegen volwassenen volgt als derde problematiek (546 mogelijke slachtoffers of 7,4%). Scheidingsproblematiek komt op de vierde plaats (335 personen of 4,5%). Geweld tussen minderjarigen, oudermishandeling en mis(be)handeling van oudere mensen is van toepassing op 2% tot 3% van het aantal (mogelijke) slachtoffers over wie 1712 gecontacteerd wordt.
Jaarverslag 2019. Bij 11% is seksueel geweld voornaamste vorm van geweld
Van al de (mogelijke) slachtoffers bij wie een vorm van geweld geregistreerd werd (6.166), komt in 44,7% van de gevallen lichamelijk geweld of –verwaarlozing voor als voornaamste vorm van geweld. Bij 43,1% komt emotioneel geweld of – verwaarlozing voor als voornaamste vorm van geweld. Bij 11,4% komt seksueel geweld voor en bij 0,8% economisch geweld als voornaamste vorm van geweld. Wim Van de Voorde, Vlaams coördinator van hulplijn 1712: “Wellicht komt seksueel geweld nog meer voor dan wat 1712 registreert. Gelet op het zgn. ‘dark number’ (de niet-gerapporteerde gevallen, nvdr) komt een groot aantal gevallen van seksueel geweld niet in onze statistieken terecht.”
Coronacrisis. Toename van geweld in het gezin
Bij 6.194 van de 7.402 personen over wie 1712 gecontacteerd werd in 2019 (84%), komt het geweld of misbruik in de brede familiale context voor en bij 5.654 personen komt het geweld in het gezin voor (76%). Tijdens de coronacrisis verwacht 1712 een toename van geweld in het gezin. Wim Van de Voorde: “Door de coronamaatregelen zitten vele gezinnen op elkaars lip waardoor spanningen en conflicten in het gezin of de relatie kunnen escaleren. Een kleiner sociaal netwerk, minder sociale controle en sociaal isolement zijn risicofactoren voor familiaal geweld. Tel hierbij de toegenomen angst en stress en je krijgt een gevaarlijke cocktail die kan leiden tot een escalatie van geweld.” Hulplijn 1712 kreeg vorige week 70% meer oproepen ten opzichte van de eerste week van de coronamaatregelen. De oproepen gingen over bijna dubbel zoveel (mogelijke) slachtoffers van geweld. Bijna alle oproepen hebben te maken met de gevolgen van de coronacrisis. “Tijdens de eerste week was het rustig aan de telefoon en de chat maar dit was stilte voor de storm”, aldus Van de Voorde, “net zoals in andere Europese landen verwacht 1712 de komende weken een toename van familiaal geweld.”
Coronacrisis: verdrievoudiging 1712-chat aanbod
1712 zal extra capaciteit inzetten en zijn openingsuren sterk uitbreiden. Sociale controle en een gebrek aan privacy verklaren waarom sommige personen minder snel naar de telefoon grijpen. Van de Voorde: “Door een gebrek aan privacy is discreet bellen met 1712 niet altijd mogelijk. Zo kreeg de Spaanse hulplijn voor familiaal geweld in maart 18% meer telefonische oproepen en 270% meer mails. Bij 1712 is het aantal mails verdubbeld. Dit grote verschil in cijfers illustreert het belang van online hulpverlening tijdens deze crisis.” Vanaf woensdag 8 april is de 1712-chat open van maandag tot donderdag van 13u tot 20u, een verdrievoudiging van het vroegere aanbod. Vanaf maandag 20 april voorziet 1712 ook een tijdelijke uitbreiding van de telefonische permanentie van 17u tot 18u. Verder zal 1712 inzetten op extra capaciteit voor het opvangen van piekmomenten. Tot slot zal 1712 een campagne voeren waarin de hulplijn gezinnen en koppels concrete tips geeft hoe ze kunnen omgaan met spanningen en conflicten en een de escalatie van geweld kunnen voorkomen.
Wouter Beke, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding: “Door de coronacrisis verwachten we een toename van familiaal geweld. Als professionele eerstelijnshulplijn heeft 1712 een belangrijke opdracht bij de preventie van geweld en de zorg voor de betrokkenen van geweld. Om die reden heb ik beslist om 1712 een extra subsidie toe te kennen om de werking en capaciteit van de hulplijn tijdens deze crisis te versterken en gericht campagne te voeren zodat slachtoffers, omstaanders en daders van geweld aangespoord worden om de stap naar hulpverlening te zetten.”
Meer info?
Lees het 2019 jaarrapport
Infografieken van het 2019 jaarrapport
Visuals van de 1712 postercampagne tegen familiaal geweld